فیلترینگ اینستاگرام و مرگ تدریجی کسبوکارهای آنلاین
از ۳۰ شهرویور ۱۴۰۰ اینترنت کشور دچار اختلالات و فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی شده و برای بسیاری از افراد تبدیل به یک تهدید جدی شغلی شده است. پس از گذشت تقریبا ۴ ماه از ایجاد این اختلالات در فضای آنلاین کشور، افراد و سازمان‌ها روزانه متحمل به دریافت زیان‌ها و ضرر‌های بی‌‌انتهایی می‌شوند که شاید جبرانشان برای بسیاری به سختی ممکن باشد.
طبق گفته‌ی رئیس سازمان صنفی رایانه‌ای کشور، این خاموشی اینترنتی باعث بیکاری بیش از ۱۱ میلیون نفر از شهروندان شده است، همچنین بر اساس بررسی و محاسبه‌ی نت‌بلاکس با هر روز قطعی اینترنت در ایران، اقتصاد کشور متحمل به ضرر ۳۶ میلیون دلاری می‌شود.
جدا از ضرر‌های مالی، این اتفاق موجب محدود شدن راه های ارتباطی ایرانیان با یکدیگر شده است و با فیلترینگ تلگرام و واتساپ، تداخلی در زندگی روزمره بوجود آمده که برای انجام بسیاری از فعالیت‌ها معمولی روزانه در حال حاضر باید زمان و سرمایه‌ای را صرف دورزدن این فیلترینگ‌ها کرد.
اولین راه حل چه بود؟
پس از ارسال نامه‌ی مرکز ملی مجازی به شرکت متا در آمریکا، این شرکت ابتدا ۱۰ روز زمان داشت تا نماینده‌ای رسمی از خود در ایران را معرفی کند تا قابل استفاده آزاد و بدون فیلتر در ایران ممکن شود؛ اما با بی پاسخ ماندن این نامه پس از یک ماه، اخبار روایت کننده‌ی احتمال فیلترینگ قانونی و دائمی اینستاگرم را می‌دهند.
جدا از آسیب دیدن کسبوکارهای بزرگ که تبلیغات و کمپین‌های زیادی را در شبکه‌ی اجتماعی اینستاگرام اجرا می‌کردند و با مخاطبان خود ارتباط می‌گرفتند، فروشگاه‌های آنلاینی که تمام فعالیت تجاری خود را از طریق این شبکه‌ی اجتماعی انجام می‌دادند و آژانس‌های تبلیغاتی که برای این شبکه‌ی اجتماعی مشغول یه طراحی و تولید محتوا بوده‌‌اند نیز دچار تهدیدات جدی شغلی شده‌اند.
پس از فیلترینگ اینستاگرام بسیاری از آژانس‌های تبلیغاتی و مارکتینگ که تمرکز خود را بر روی فعالیت در شبکه‌های اجتماعی و بستر‌های دیجیتال گذاشته بودند دچار بحران‌های متعددی شدند. برخی از این شرکت‌ها نیز تصمیم بر تعدیل برخی از نیرو‌های خود گرفتند و فعلا تصمیمی به جذب نیروی جدید ندارند. اما تا چه زمانی قرار است فیلترینگ این بسترها باقی بماند و راه‌حل و جایگزین فیلترینگ آیا اجرای طرح اینترنت طبقاتی خواهد بود؟
دومین راه‌حل: اینترنت طبقاتی یا خداحافظی با اینترنت جهانی؟
وزارت ارتباطات قصد دارد با ایجاد کردن دسترسی بدون فیلتر برای گروه‌هایی خاص این بحران اقتصادی و مجازی را پشت سر گذاشته در صورتی که تا آذر ماه بر این باور بودند که جایگزین‌های بومی پاسخ‌گوی نیازهای شهروندان خواهند بود و نیازی به استفاده از اینستاگرام و واتاساپ نخواهد بود.
طبق گفته‌ی اتحادیه فناوران رایانه تهران امکان دسترسی به اینترنت بدون فیلتر برای شرکت‌هایی که عضو این اتحادیه هستند، پس از ارائه‌ی تعهد‌های لازم از طریق ارائه‌ی یک IP ثابت ممکن خواهد بود.
معاون وزیر ارتباطات اعلام کرد: «یک مشکل دیگر برخی از کاربران مخصوصاً برنامه‌نویسان و کاربران حرفه‌ای، دسترسی به سایت‌ها و خدماتی است که ما را تحریم کرده‌اند و تا پیش از این اینگونه کاربران از طریق فیلترشکن به آنها دسترسی داشتند. برای حل مشکل این دسته از کاربران در وزارت ارتباطات و نیز توسط بخش خصوصی، سرویس‌هایی برای حل این مشکلات ارائه شده است و اکنون دسترسی به بسیاری از سایت‌های تحریمی بدون نیاز به فیلترشکن امکان‌پذیر است. با وجود این در همین ماه سرویسی با کیفیت مناسب‌تر برای این دسته کاربران معرفی خواهد شد.»
اما بر اساس این گفته‌ها داستان اقشار دیگر جامعه در رابطه با اینترنت چه خواهد بود؟ افرادی که خاص نیستند و یا شرکتی برای ارائه‌ی IP ثابت ندارند؟
تا زمانی که این وضعیت معلق ادامه پیدا کند بسیاری از افراد آسیب خواهند دید، بنابراین بهترین راه حل ممکن مهم نیست چه‌خواهد بود، بلکه اجرای یکی از این روش‌ها برای برگرداندن هر چه زودتر رونق به کسب‌وکارها و اقشاری است که از فیلترینگ روزانه متحمل آسیب‌های فراوانی می‌شوند.